Σήμερα το πρωί βρίσκομαι στην ιδιαίτερα προνομιούχο θέση να μην κατέχω καμμία από τις 300 έδρες της περικυκλωμένης από εύλογη αγανάκτηση Βουλής. Επομένως δεν βρίσκομαι στην ανάγκη να επιλέξω εάν θα πω “ναι” ή “όχι” στο Μεσοπρόθεσμο, δίλημμα από το οποίο οι κομματικές πειθαρχίες μπορούν να βγάλουν μόνον βουλευτές ανάξιους του τίτλου και της εμπιστοσύνης των πολιτών και ψηφοφόρων τους. Οι περισσότεροι πολίτες, όμως, αυτής της χώρας έχουμε αναρωτηθεί τι θα κάναμε, αν έπρεπε σε λίγη ώρα να δώσουμε εμείς την απάντηση. Σε αυτή την πόλη, που πρώτη σκάλισε το “ναι” και το “όχι” πάνω σε ένα σπασμένο κεραμίδι, είναι λυτρωτική η φυσική ροπή των ανθρώπων να παίρνουν θέση, με δημόσιο λόγο, τις κρίσιμες ώρες.
Θα προσπαθήσω, λοιπόν, να εξηγήσω γιατί, παρά τη σπαραχτική εικόνα της Αθήνας που περπάτησα χτες το απόγευμα, με χιλιάδες ανθρώπους να κυκλοφορούν σαν σκιές, με τα πρόσωπά τους καλυμμένα με άσπρη κρέμα και τα μάτια κόκκινα και πρησμένα από τα δακρυγόνα, κάτω από τον ήχο μιας κατανοητής έκρηξης οργής, μέσα στην αποπνικτική κυριολεκτικά και μεταφορικά ατμόσφαιρα των ημερών, αν έπρεπε να ψηφίσω, θα ψήφιζα “ναι” στο Μεσοπρόθεσμο.
Θα ψήφιζα “ναι” από αίσθηση του επείγοντος - πρώτα από όλα για να αποτρέψω την άμεση και ανέκκλητη καταστροφή που, κατά τη γνώμη μου, συνιστά η χρεοκοπία της χώρας. Υπάρχει, τις τελευταίες μέρες ιδιαίτερα, μια φιλολογία ότι οι Ευρωπαίοι “μπλοφάρουν” και μας εκβιάζουν, αλλά πρακτικά δεν έχουν άλλο δρόμο από το να μας βοηθήσουν, να δώσουν τη δόση όποια κι αν είναι η στάση της Ελλάδας και η ψήφος της Βουλής. Αλλά είναι εντελώς αδιανόητο για μια χώρα (και για έναν αντιπρόσωπο των πολιτών) να αναλάβει τέτοιο κίνδυνο, με χαρτοπαικτικούς και όχι πολιτικούς όρους. Δεν γνωρίζω εάν οι Ευρωπαίοι έχουν ή δεν έχουν “plan B” για τον εαυτό τους. Γνωρίζω, όμως, ότι κανείς από όσους πιστεύουν και προβάλλουν τη θεωρία της “μπλόφας” δεν έχει περιγράψει, έστω στοιχειωδώς, ποιο είναι το “plan B” για την Ελλάδα στην περίπτωση που καταψηφίσει και διαπιστώσει την επομένη ότι δεν μπλόφαραν.
Θα ψήφιζα “ναι” όχι ξέροντας, αλλά επειδή ακριβώς κανείς δεν ξέρει ποια θα ήταν η επόμενη μέρα ενός “όχι” για την Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι έχουν κάνει πλήθος βαρύτατων πολιτικών σφαλμάτων στην οικοδόμηση της οικονομικής ένωσης, όπως και στο χειρισμό της ελληνικής κρίσης. Φέρουν το βάρος αυτών των σφαλμάτων. Στην περίπτωση ενός ντόμινο, ο πρώτος πρόχειρος για σταύρωση “ένοχος” θα ήταν η Ελλάδα, ως “αναξιόπιστη εταίρος” και “αιτία της καταστροφής”. Τέτοιο ασήκωτο βάρος ζητούν να αναλάβει η χώρα όσοι προτείνουν να φλερτάρουμε με τον ξαφνικό θάνατο.
Θα ψήφιζα “ναι” από στοιχειώδη ηθική υποχρέωση προς τους ασθενέστερους συμπολίτες. Γιατί νομίζω λίγοι αμφιβάλλουν πως μια χρεοκοπία είναι διαβατήριο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Και στην οικονομική ερημοποίηση εκείνοι που έχουν περισσότερα να χάσουν είναι εκείνοι που έχουν λιγότερα μέσα για να προστατεύσουν το εισόδημα και την περιουσία τους, εκείνοι που δεν θα μπορούσαν να συσσωρεύουν πλούτο και να τον μετατρέπουν σε περιουσιακά στοιχεία ανθεκτικά στον πληθωρισμό και αόρατα στις κρατικές αρχές. Την καταστροφή θα την πλήρωναν οι φτωχότεροι. Και όσο φτωχότεροι, τόσο ακριβότερα θα πλήρωναν.
Θα ψήφιζα “ναι”, όμως, ακόμη κι πίστευα πως το ευρώ είναι νόμισμα ακατάλληλο για την ελληνική οικονομία και πως συνιστά οικονομικό βάρος για τους Έλληνες. Κι αυτό γιατί, ειδικά για την Ελλάδα, μια χώρα μικρή που αξιοποίησε μια διόλου αυτονόητη ευκαιρία να ενταχθεί στον πυρήνα των ευρωπαϊκών εξελίξεων, το ευρώ αποτελεί ασπίδα ασφάλειας σε μια περιοχή με ιστορικό προηγούμενο διαρκούς αναταραχής. Το ευρώ, διαβατήριο για την ελίτ των παγκόσμιων κέντρων αποφάσεων, ακόμη κι αν ήταν οικονομικό άχθος, η Ελλάδα για πολιτικούς και γεωστρατηγικούς λόγους θα έπρεπε να το κρατήσει με κάθε θυσία.
Θα ψήφιζα “ναι” όχι μόνο με τα κριτήρια του Έλληνα αλλά και με τη σκέψη στην Ευρώπη. Γιατί δεν θα ήθελα ποτέ να δω να δικαιώνονται και να κερδίζουν όσοι έχουν στοιχηματίσει στην κατάρρευση της χώρας και είναι έτοιμοι να επανεπενδύσουν τα κέρδη τους, αυξάνοντας την ισχύ και επομένως τις πιθανότητες επιτυχίας τους, στην κατάρρευση μιας επόμενης χώρας-στόχου. Γιατί το “όχι”, αν μεταφραστεί στις ακραίες συνέπειές του, χωρίς να έχει τέτοια πρόθεση, οδηγεί ωστόσο στην επιβράβευση και την ενίσχυση του πιο άγριου και αδυσώπητου καπιταλιστικού παιχνιδιού, σε βάρος των πιο αδύναμων χωρών και των πιο αδύναμων λαών.
Θα ψήφιζα “ναι” παρά τις επιφυλάξεις μου για τους βίαιους ρυθμούς που επιβάλλονται στις ιδιωτικοποιήσεις, ιδιαίτερα για τη συγκεκριμένη μορφή ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και την ανάγκη διατήρησης μιας στρατηγικής παρουσίας του δημόσιου τομέα στην ενέργεια.
Θα ψήφιζα “ναι” παρότι η φορολογική καταιγίδα απειλεί να πνίξει και να αναιρέσει τις προϋποθέσεις αναδημιουργίας της μεσαίας τάξης της χώρας, που αποτελεί τον κρισιμότερο κοινωνικό μετασχηματισμό των επόμενων χρόνων.
Θα ψήφιζα “ναι” γιατί θεωρώ πως στην πολιτική δεν υπάρχουν οριστικές συμφωνίες και όλα είναι σε συνεχή διαπραγμάτευση – στο βαθμό που πείθει κανείς τους άλλους να καθήσουν στο τραπέζι. Ο τρόπος να επαναδιαπραγματευθούμε το Μεσοπρόθεσμο δεν είναι να το απορρίψουμε, αλλά αντίθετα να ξεκινήσουμε μια πειστική εφαρμογή του – και μετά να συζητήσουμε από βάση ισοτιμίας και επάρκειας τις πιθανές αλλαγές. Δεν έχουμε παράφρονες συνομιλητές και τα 200 δις ευρώ που θα έχουν έως τότε δεσμεύσει για την Ελλάδα πείθουν νομίζω τους σχετικά καλόπιστους πως, για το δικό τους συμφέρον φυσικά, θέλουν να συνεργαστούν και όχι να μας καταστρέψουν, κάτι για το οποίο είχαν το τελευταίο 18μηνο τόσες ευκαιρίες όσες και οι ημέρες.
Θα ψήφιζα “ναι”, τέλος, γιατί ακόμη και στην εποχή που τέτοιες διακρίσεις φαίνονται ξεπερασμένες θεωρώ τον εαυτό μου αριστερό. Το Μεσοπρόθεσμο περιλαμβάνει ένα σκέλος ιδιωτικοποιήσεων, που ασφαλώς έχει νεοφιλελεύθερη καταγωγή και αποτυπώνει τη δραματική κατάσταση των δημόσιων οικονομικών. Την ίδια ώρα, ωστόσο, ακούω τις τελευταίες ημέρες Ευρωπαίους πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες (ο τελευταίος ήταν ο βαν Ρομπάι) να επαναλαμβάνουν ότι στην Ελλάδα το κρίσιμο είναι να πληρώνουν όλοι τους φόρους τους. Η φορολογική διαφάνεια πρώτα από όλα και αμέσως μετά η φορολογική δικαιοσύνη είναι το πιο “αριστερό” αίτημα που μπορεί να προβληθεί σήμερα, προϋπόθεση για την άσκηση οποιασδήποτε κοινωνικής πολιτικής. Η φοροδιαφυγή και η μαύρη οικονομία, που νομιμοποιείται με κατά καιρούς άρσεις του “πόθεν έσχες”, “περαιώσεις” και άλλες αντίστοιχες πράξεις ντροπής και αναλγησίας, είναι ό,τι πιο συντηρητικό, αναχρονιστικό και “δεξιό” λειτουργεί σήμερα στην Ελλάδα. Υπονομεύει το αίσθημα δικαίου, διαβρώνει την κοινωνική συνοχή, καθημάσσει τις αξίες, αποθαρρύνει την προσπάθεια, απογοητεύει τους νεώτερους και, τελικά, επιβάλλει μια τριτοκοσμική συνθήκη ανομίας, που υποθάλπεται και ανακυκλώνεται μέσα από την άνομη σχέση αυτού του γκρίζου κόσμου της νύχτας, των στοιχημάτων, της νομιμοποίησης μαύρου χρήματος, με το πολιτικό σύστημα που του παρέχει ανοχή, αν όχι ευθέως προστασία. Δεν υπάρχει εξυγίανση ποτέ και πουθενά χωρίς να σπάσει το απόστημα της φοροδιαφυγής και της απόκρυψης εισοδήματος. Η Βουλή αξίζει την κατακραυγή που ακούει και μόνο για το γεγονός ότι επέτρεψε ή απέτυχε στον έλεγχο αυτής της κατάστασης που είναι σήμερα καταστροφικά κυρίαρχη στη χώρα. Είναι κρίμα για την Ελλάδα που χρειάζεται έναν εξωτερικό καταναγκασμό για να αγγίξει αυτό που είναι κορυφαία προτεραιότητα, αλλά εν τέλει είναι παρήγορο ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αυτό συμβαίνει.
Θα ψήφιζα “ναι” παρότι η πρώτη φάση εφαρμογής του Μνημονίου υπήρξε κάτι περισσότερο από απογοητευτική σε αυτόν τον τομέα. Η εφαρμογή δίνει το πολιτικό πρόσημο στις ρυθμίσεις και η εφαρμογή ήταν απολύτως ετεροβαρής και κοινωνικά αποσαθρωτική. Οι οριζόντιες περικοπές εφαρμόστηκαν πλήρως και αμέσως, η περιστολή της φοροδιαφυγής αποσπασματικά και αναποτελεσματικά. Δεν ήταν στις προδιαγραφές του. Μέσα από την πράξη, ως αποτέλεσμα, το Μνημόνιο έγινε “δεξιό”. Με τον αντίστοιχο τρόπο μπορεί το Μεσοπρόθεσμο να αποκτήσει, αν όχι διαφορετικό, πάντως πιο ισορροπημένο πρόσημο. Θα ψήφιζα, λοιπόν, “ναι” στο Μεσοπρόθεσμο με την πεποίθηση ότι θα κριθεί στην εφαρμογή του.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου